PN  چیست؟

 PN مخفف  Pressure Nominal یا فشار اسمی است. این عدد نشان‌دهنده حداکثر فشار کاری مجاز لوله بر حسب  bar در دمای مرجع 20 درجه سانتی‌گراد است. عدد PN بیان می‌کند که لوله تا چه میزان فشار داخلی را می‌تواند برای مدت طولانی بدون تغییر شکل یا ترک‌خوردگی تحمل کند. برای مثال: لوله  PN6 یعنی تا فشار 6 bar در دمای°C 20 قابل استفاده است. لوله PN16  تا فشار 16 bar  را تحمل می‌کند.

واحد اندازه‌گیری  PN: عدد PN مستقیماً معادل فشار بر حسب بار (bar) است. هر
1 bar ≈ 0.1 MPa ≈ 14.5 psi. بنابراین، لوله‌ای با PN10 می‌تواند در حدود ۱ مگاپاسکال فشار داخلی را تحمل کند.

ارتباط بین PN و ضخامت دیواره : یکی از نکات مهم در طراحی لوله‌ها، نسبت بین قطر بیرونی (OD) و ضخامت دیواره (e) است که با پارامتر SDR   (Standard Dimension Ratio)  بیان می‌شود:

هرچه عدد SDR کوچکتر باشد، ضخامت دیواره بیشتر و در نتیجه مقاومت لوله بالاتر است.
به طور کلی:

 افزایش PN → کاهش SDR → افزایش ضخامت و مقاومت

تأثیر دما برPN:

مقدار PN معمولاً در دمای 20 درجه سانتی‌گراد تعریف می‌شود. اما اگر دمای سیال یا محیط افزایش پیدا کند، مقاومت لوله کاهش می‌یابد. به عنوان مثال، در لوله‌های پلی‌اتیلن (PE100):

بنابراین اگر لوله در دمای بالاتر کار کند، باید از گرید بالاتر یا PN بیشتر استفاده شود تا ایمنی سیستم حفظ شود.

تفاوت PN با فشار کاری واقعی  (Operating Pressure)

گاهی تصور می‌شود که PN همان فشار واقعی کاری لوله است، اما در عمل باید تفاوت این دو را در نظر گرفت.

 PN فشار اسمی: ظرفیت اسمی لوله در شرایط استاندارد (20°C، بدون ضربه فشار

فشار کاری واقعی: فشار واقعی سیال در لوله، که ممکن است در اثر پمپاژ، تغییر ارتفاع، یا شوک هیدرولیکی متغیر باشد.

برای طراحی ایمن، معمولاً فشار کاری باید ۱۰ تا ۲۰ درصد کمتر از PN در نظر گرفته شود.

کاربردهای مختلف بر اساس PN