اتصال لولههای پلیاتیلن و انواع روشهای جوشکاری
لولههای پلیاتیلن به دلیل وزن کم، مقاومت شیمیایی بالا، انعطافپذیری و عمر طولانی، امروزه جایگزین مناسبی برای لولههای فلزی و بتنی در شبکههای آبرسانی، گازرسانی، فاضلاب، کشاورزی و سیستمهای صنعتی هستند. یکی از مزایای مهم این لولهها، اتصال ایمن و بدون نشتی از طریق روشهای مختلف جوشکاری است. برخلاف لولههای فلزی که اغلب با اتصالات مکانیکی یا رزوهای متصل میشوند، لولههای پلیاتیلن بهصورت همگن (مولکولی) به یکدیگر جوش میخورند و یک ساختار یکپارچه و مقاوم ایجاد میکنند.
انواع روشهای اتصال لولههای پلیاتیلن
۱- جوش لب به لب (Butt Fusion Welding)
رایجترین و پرکاربردترین روش اتصال لولههای پلیاتیلن است. در این روش، ابتدا دو سر لوله یا اتصال توسط دستگاه رنده تراشیده شده و همتراز میشوند. سپس صفحات گرمکننده با دمای حدود 200 تا 220 درجه سانتیگراد دو سطح را ذوب میکنند. بعد از برداشتن صفحه حرارتی، دو سطح به هم فشرده شده و یک اتصال یکنواخت و مقاوم ایجاد میشود.
۲- جوش الکتروفیوژن (Electrofusion Welding)
در این روش، از کوپلرها یا اتصالات ویژه دارای سیمپیچ فلزی استفاده میشود. با عبور جریان برق از سیمپیچ، حرارت ایجاد شده و باعث ذوب سطح داخلی اتصال و سطح خارجی لوله میشود. پس از سرد شدن، یک اتصال محکم و بدون نشتی به دست میآید. مزیت آن عدم نیاز به تجهیزات حجیم، مناسب برای مکانهای محدود یا تعمیرات سریع است.کاربرد آن معمولا در سیستمهای گازرسانی و لولهکشی با حساسیت بالا است.
۳- جوش اکستروژن (Extrusion Welding)
بیشتر در پروژههای صنعتی و ساخت مخازن یا قطعات بزرگ پلیاتیلنی استفاده میشود. در این روش، مفتول یا گرانول پلیاتیلن توسط دستگاه اکسترودر ذوب شده و بهعنوان ماده پرکننده بین دو قطعه تزریق میشود. کاربردآن در اتصال ورقها و ساخت سازههای پلیاتیلنی (مانند تانک و کانال) می باشد.
۴- جوش سوکت یا بوشن (Socket Fusion Welding)
برای لولهها و اتصالات با قطر پایین (معمولاً زیر 110 میلیمتر) ابتدا سر لوله و داخل اتصال (بوشن) بهوسیله قالب حرارتی گرم میشوند. سپس لوله در داخل اتصال قرار گرفته و پس از سرد شدن، جوش یکپارچه به وجود میآید.
۵-روشهای مکانیکی (اتصالات پیچی یا فلنجی)
در موارد خاص که امکان جوشکاری وجود ندارد، میتوان از اتصالات پیچی یا فلنجی استفاده کرد. هرچند این روش استحکام و آببندی دائمی جوش را ندارد، اما برای نقاط قابل باز و بسته شدن (مثل اتصال به شیرآلات یا پمپها) ضروری است.
جمعبندی
انتخاب روش اتصال لولههای پلیاتیلن به عوامل مختلفی مانند قطر لوله، فشار کاری، شرایط محیطی، نوع سیال و دسترسی به تجهیزات بستگی دارد. بهکارگیری روش مناسب اتصال، تضمینکننده عمر طولانی و عملکرد ایمن شبکه لولهکشی خواهد بود. بهطور کلی:
برای قطرهای بالا و پروژههای اصلی : جوش لب به لب
برای سیستمهای حساس و مکانهای محدود : الکتروفیوژن
برای لولههای کوچک : جوش سوکتی
برای مخازن و ورقها : جوش اکستروژن
برای اتصالات خاص : اتصالات فلنجی یا پیچی